Kompanzasyon, elektrik sistemlerinde reaktif güç kompanzatörleri kullanarak endüktif yüklerin neden olduğu reaktif güç tüketimini azaltma işlemidir. Bu, enerji verimliliğini artırarak güç faktörünü düzelterek elektrik tesislerindeki enerji maliyetlerini optimize etmeyi amaçlar.
Elektrik enerjisinin, santralden en küçük alıcıya kadar dağıtımında en az kayıpla taşınması gerekmektedir. Günümüzde, teknolojinin gelişmesi ile her evde bulunan buzdolabı, çamaşır makinası, klima, vs. gibi ısıtma, havalandırma ve soğutma cihazları, elektrik enerjisine ihtiyacın her geçen gün biraz daha artmasına, enerji üretiminin gittikçe pahalılaşmasına neden olmakta, dolaylı olarak ta bu durum şebekede taşınan elektrik enerjisinin de kaliteli, ucuz ve hakiki iş gören aktif enerji olmasını daha zorunlu kılmaktadır.
Reaktif güçler kompanze edilmez ise:
* Şebekede güç kayıplarına neden olur,
* Üretim ve dağıtım sisteminin kapasitesini azaltır,
* Gerilim düşmesinin, taşınan gücü sınırladığı dağıtım hatlarında, enerji taşıma kapasitesinin düşmesine neden olur.
Daha öncede bahsettiğimiz gibi reaktif enerjinin kompanze edilmesi ,şebeke taşıma kapasitesini arttırmasından ve enerjinin israfını önlemesinden dolayı ülke ekonomisi için vazgeçilmezdir ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan kurul kararı olarak en son alınan karar, Karar No:284/2 Karar Tarihi: 8/1/2004 olarak zorunlu tutulmuştur. (Bu kurul kararı 15/01/2004 tarih ve 25347 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)
Kapasitif üreten sistemlerde endüktif üreterek sistemi dengeleyen transformatör devre elemanıdır.
Eskiden sisteme kondansatör bağlayarak sistemi kompanze etmek yeterliydi ancak şuan dengeyi sağlamak mümkün değil. Bu yüzden kondansatörlerle beraber şönt reaktörü kullanmak gerekmektedir.
Şönt reaktörünün diğer bir adı da Endüktif yük reaktörü’dür.
Mesken abonelerine, tek fazla beslenen abonelere, bağlantı gücü 9 (dokuz) kW’a (dahil) kadar olan aboneler ile elektrik enerjisi satış tarifelerinde reaktif enerji bedeli belirtilmemiş abonelere reaktif enerji tarifesi uygulanmaz.
Reaktif enerji tarifesi; yukarıda belirtilenler dışında kalan ve tek veya çift terimli tarifeden elektrik enerjisi alan abonelere aşağıdaki şartlar dahilinde uygulanır.
Aktif güç: elektrikte iş yapan güçtür.
Reaktif güç: Manyetik alanla çalışan motor, trafo gibi elektrik makinelerinin çektiği güçtür ve manyetik alanın oluşması için kullanılır. Yani kullanılmayan güçtür.
Reaktif güç şebekeden çekilebilir ve kullanılmadan şebekeye tekrar gönderilir yada devremizdeki makineler de reaktif güç üretebilir.
Elektrik sistemlerinde kullanılan yükler akım-gerilim karakteristiğinde doğrusal yükler olmadığı için bu sistemler üzerinde ölçülen akımlarda bozulmalar meydana gelir. Yani akımın dalga şekli tam sinüs eğrisi değildir, sistem harmonik içermeye başlamıştır.
Harmonik oranlarının yüksek olduğu sistemlerde harmonik filtreli kompanzasyon sistemleri kullanılmalıdır. Eğer harmonik filtreli sistem kullanılmaz kompanzasyon sistemindeki kondansatörler ile sistemdeki endüktif yükler arasında rezonans durumu oluşabilir. Bu durum sistemde varolan harmoniklerin artmasına sebep olacaktır.
Pano fiyatları ne kadar ? sorusunun net bir cevabı bulunmamaktadır işletmenizin ihtiyacı için size özel teklif sunmamız gerekmektedir.
Eğer bir devreye AC (alternatif gerilim) uygulandığında devreden geçen akım gerilimden daha geride ise devre Endüktif davranıyor demektir.
Eğer bir devreye AC (alternatif gerilim) uygulandığında devreden geçen akım gerilimden daha önde ise devre kapasitif davranıyor demektir.
